Johan Cruijff, wie kent 'm niet? Zonder twijfel de beste voetballer die Nederland ooit heeft voortgebracht. Debuteerde op 17 jarige leeftijd voor Ajax 1 op het veld van het Oosterpark in Groningen, en scoorde direct z'n eerste goal in de wedstrijd tegen GVAV.

Speler

Johan Cruyff werd geboren op 25 april 1948 in Amsterdam. Hij heeft zijn hele jeugd doorgebracht in Betondorp, een buurt in de Watergraafsmeer tegenover het Ajax Stadion aan de Middenweg. Zijn stiefvader was materiaalman bij Ajax, waardoor Jopie (zoals hij toen werd genoemd) bijna dagelijks op en rond de velden te vinden was. Vanaf de dag dat hij werd aangenomen als lid (zonder een proefwedstrijd te hoeven spelen) gonsde zijn naam meer en meer rond. Eerst in Betondorp, later in heel Amsterdam om nog later in Nederland een bekende Nederlander te worden. Uiteindelijk was iedereen in Nederland er van overtuigd dat de naam Cruyff bekender was dan die van –pakweg- koningin Juliana.

Cruyff speelde jaren voor Ajax en won er drie Europacups en een wereldbeker, waarna hij naar Barcelona vertrok om daar als El Salvador (de redder) binnengehaald te worden en de Catalanen hun gevoel van eigenwaarde teruggaf door eerst het grote Real Madrid (de club van dictator Franco) in eigen huis met 5-0 te verslaan en vervolgens kampioen te worden. In november 1978 speelde Cruyff zijn afscheidswedstrijd. Maar een jaar later ging hij toch weer voetballen, eerst bij de Los Angeles Aztecs, later bij de Washington Diplomats om via het Spaanse Levante uiteindelijk weer bij Ajax te belanden. Dat was in december 1981 waar Cruyff direct in de eerste de beste wedstrijd keeper Metgod van Haarlem met een schitterende boogbal verschalkte en de uitpuilende Meer in een euforie stortte die zijn weerga niet kent.

Na anderhalf seizoen vertrok Cruyff weer bij Ajax, dat twee keer op rij landskampioen was geworden, om zijn laatste kunstje te vertonen bij de aartsvijand nummer 1: Feyenoord. Cruyff had een conflict met het Ajax bestuur en vond dit de beste manier om wraak te nemen. Een wraak die voor de Rotterdammers meer dan zoet was, Feyenoord won de dubbel en Cruyff kon tevreden zijn en zijn actieve voetbalcarrière afsluiten.

De relatie tussen het Nederlands Elftal en Johan Cruyff was op zijn zachtst gezegd gespannen te noemen. Ruzie om geld, met enkele PSV spelers in de selectie en het KNVB bestuur zorgden ervoor dat Cruyff lang niet zo populair was in Nederland als daarbuiten. Al in de eerste de beste interland ging het mis; Cruyff werd na een confrontatie met tegenstander en scheidsrechter als allereerste speler van Oranje van het veld gestuurd. Hij speelde ‘slechts’ 48 interlands, omdat hij door (vermeende) blessures, schorsingen en zelfs een tripje naar Milaan om schoenen in te kopen voor de winkel van z’n vrouw Danny, niet altijd beschikbaar was voor het Nederlands Elftal. Ook wist Cruyff de kledingsponsor van de KNVB, adidas, tot razernij te brengen door te weigeren in een shirt met drie strepen te spelen.

Desondanks heeft Cruyff tijdens het wereldkampioenschap in West-Duitsland 1974 een onuitwisbare indruk achtergelaten. Het WK74 is eigenlijk onlosmakelijk verbonden aan de naam Cruyff, zoals het WK62 verbonden is aan Garrincha, het WK70 aan Pelé en het WK84 aan Maradona. Het grote verschil is dat Cruyff ‘zijn’ WK niet won. Nadat het Nederlands elftal in de eerste twee rondes achtereenvolgens won van Uruguay (2-0), gelijkspeelde tegen Zweden (0-0), won van Bulgarije (4-1), Argentinië (4-0), DDR (2-0) en Brazilië (2-0) speelde het de finale tegen West-Duitsland. Nadat Nederland had afgetrapt bleef de bal in de ploeg en werd tot frustratie van alle Duitsers (behalve die uit het Oosten) het Duitse team voor schut gezet. Na 22 balcontacten kwam Cruyff de bal op eigen helft ophalen om rush naar voren te starten, waarbij hij tot twee maal toe een versnelling inzette, totdat hij in het strafschopgebied onderuit geschoffeld werd. De toegekende penalty werd door Neeskens genomen, waarna doelman Sepp Maier de eerste Duitser was die de bal raakte die middag. Hij kon de bal na een zinderend schot uit z’n doel halen.

Helaas leed Nederland die middag ‘de moeder aller nederlagen’ en konden Cruyff cs. met zilver naar huis. Desondanks werd Cruyff uitgeroepen tot speler van het toernooi en werd zijn goal tegen Brazilië uitgeroepen tot de mooiste van het toernooi. Vier jaar later was Cruyff er tijdens de eindronde van het WK in Argentinië niet meer bij, hij had een half jaar eerder in de gewonnen kwalificatiewedstrijd tegen België (1-0) zijn laatste interland gespeeld.

Cruyffiaans

Johan Cruyff heeft zich tijdens en na zijn voetbalcarrière ontpopt tot Neerlands meest bekende filosoof. Er zijn boeken vol uitspraken van JC verschenen. "Je moet schieten, anders ken je niet scoren." "Elk nadeel heb z'n voordeel." en "Italianen kunnen niet van je winnen, maar je kunt wel van ze verliezen."